Nawyki e-zakupowe. Jak zakupy online zmieniają codzienne życie Polaków?

Zakupy online to już nie tylko wygodna alternatywa dla tradycyjnych sklepów, ale kluczowy element codzienności Polaków. Aż 75,8% z nas regularnie korzysta z zakupów w sieci, najczęściej wydając ponad 1000 PLN miesięcznie. Elektronika, kosmetyki i książki dominują w internetowych koszykach. Jednak rosnące ceny zmuszają konsumentów do ostrożniejszych decyzji, a opinie innych użytkowników stają się kluczowe przy wyborze produktów. 

Zakupy online, źródło: Wikimedia, autor: Bogdan Hoyaux / European Commission, CC by 4.0

Inflacja wymusza zmiany

Inflacja, która w ostatnich latach znacząco wpłynęła na gospodarkę, zmieniła sposób, w jaki Polacy podchodzą do zakupów online. Rosnące ceny wpłynęły na nawyki zakupowe 86% respondentów, skłaniają w ten sposób konsumentów do bardziej świadomego podejścia. Średnia inflacja  cen konsumenckich (CPI) za ostatnie 5 lat wyniosła 7,3%, za poprzednie 10 lat 3,8%, a za okres ostatnich 20 lat – 3,3%. Przez ciągłe wzrosty cen Polacy poszukują promocji i ograniczają impulsywne zakupy. 

Recenzje kluczem do świadomych zakupów online

Opinie i recenzje stały się nieodłącznym elementem zakupów online Polaków. Według badań 90,2% polskich użytkowników zwraca uwagę na opinie o produkcie, który zamierza kupić. Najczęściej przeglądane są oceny na platformach e-commerce, opinie w mediach społecznościowych oraz niezależne rankingi i blogi. Pozytywne komentarze i wysokie oceny budują zaufanie do sprzedawcy, podczas gdy negatywne opinie mogą skutecznie zniechęcić do zakupu. Najbardziej popularne jest to wśród osób w wieku 18-29 lat, ponieważ wskaźnik wynosi aż 95,9%. W kontekście ekonomicznym zwracanie uwagi na opinie wynika z rosnącej konkurencji na rynku e-commerce, gdzie konsumenci poszukują najlepszej relacji jakości do ceny. Opinie innych klientów pozwalają unikać nietrafionych zakupów, co w dobie inflacji i ograniczonych budżetów staje się kluczowe dla świadomego zarządzania wydatkami.

Online shopping, źródło: Pixabay

Szeroki asortyment

Zakupy online umożliwiają dostęp do szerokiego asortymentu, którego często nie znajdziemy w stacjonarnych sklepach. Mieszkańcy mniejszych miejscowości i wsi, którzy wcześniej mieli ograniczony dostęp do określonych marek czy produktów, teraz mogą kupić niemal wszystko – od odzieży, przez elektronikę, po żywność czy kosmetyki. Zakupy online oferują nie tylko szeroki wybór, ale także możliwość łatwego porównania cen, co sprawia, że konsumenci są bardziej świadomi swoich wydatków dodatkowo, 67% polskich konsumentów twierdzi, że do zakupów zachęca ich atrakcyjna cena, która zazwyczaj jest niższa, niż ta w sklepach stacjonarnych. 

Zakupowe obawy

Pomimo licznych zalet (szerszy asortyment, możliwość dokonywania zakupów w każdym miejscu o dowolnej porze, niższe ceny, większe promocje czy unikanie sklepowych kolejek i zaoszczędzanie czasu), zakupy online niosą ze sobą także pewne wyzwania. Wśród Polaków wciąż można zauważyć obawy związane z dostawą, jakością czy zwrotem produktów kupowanych w sieci. 23% ankietowanych obawia się, że produkt może zostać uszkodzony podczas dostawy, 20%, że towar może być niezgodny z opisem, a 18 %, że zakupiony produkt nie dotrze do punktu odbioru lub na wskazany adres. Innym zagrożeniem jest cyberprzestępczość. Blisko ⅓ Polaków została oszukana podczas zakupów w internecie. Największą grupą oszukanych (37%) stanowią osoby w wieku 60+, a najmniejszą pokolenie Z (18-29 lat) co pokrywa się z umiejętnościami i zorientowaniem w sieci. Młodsze pokolenia wychowują się w dobie Internetu i dokładniej sprawdzają źródła i strony, na których robią zakupy.